Zabieg artroskopii jest wykonywany na skutek pojawiających się nieprawidłowości w obrębie stawu kolanowego. Dość często również jest wykonywany w związku z postępującymi stanami zwyrodnieniowymi oraz różnego rodzaju chorobami kolan. Jest to zabieg inwazyjny, cechujący się ingerencją w organizm chorego, dlatego po jego wykonaniu zalecane jest podjęcie rehabilitacji mającej na celu usprawnienie i przyspieszenie u pacjenta powrotu do zdrowia, obejmującego zarówno zdrowie fizyczne, jak i psychiczne.
Cel i przebieg zabiegu artroskopii
Celem zabiegu jest dokonanie szczegółowej diagnostyki w obrębie stawu kolanowego. Pozwala on na oględziny struktur wewnętrznych, a na tej podstawie podejmowane są decyzje dotyczące dalszego leczenia i rehabilitacji. Niekiedy negatywna ocena stanu struktur wewnętrznych obliguje do podjęcia operacji, której zadaniem będzie likwidacja danego stanu chorobowego. Zabiegi tego rodzaju wykonywane są w znieczuleniu przewodowym, czyli od pasa w dół. W przypadku dzieci rekomendowane i niemalże wyłącznie wykonywane jest znieczulenie ogólne (narkoza).
Sam zabieg polega na wykonaniu niewielkich nacięć, które umożliwiają wprowadzenie do stawu artoskopu, drenu odsysającego krew, a także wężyka wprowadzającego chlorek sodu – to ta substancja pozwala monitorować sytuację wewnątrz stawu kolanowego. Oględziny lub zabiegi naprawcze zostają zwieńczone zamknięciem ranek z użyciem pojedynczych szwów. Po takim zabiegu konieczne jest pozostanie w szpitalu przez dwa dni.
Jakie są wskazania do wykonania zabiegu?
Najczęstszym wskazaniem są przebyte urazy, ale także problemy odnoszące się do stabilności stawu, reumatoidalne zapalenie stawów, bóle, które pojawiły się nagle bez bliżej określonej przyczyny, ciała stałe w stawie, a także nowotwory. Czasem też naprawianie łąkotki, przeszczepianie chrząstki stawowej, a także zabiegi związane z więzadłami są poprzedzone zabiegiem artroskopii. Warto dodać, że może on być wykonywany zarówno prywatnie, jak i w ramach kontraktu z NFZ, w tym przypadku jednak konieczne jest oczekiwanie w kolejce.
Rehabilitacja po artroskopii kolana – praktyczne zalecenia
Artroskopia kolana, jak wspomniano wyżej, jest zabiegiem nieco inwazyjnym, chociaż pacjent nie wymaga dłuższej hospitalizacji. Wprawdzie ryzyko powikłań nie jest duże, to jednak warto zadbać o to, aby rany po zabiegu odpowiednio się goiły, a sam zabieg przyniósł oczekiwane rezultaty. Lekarz wydaje w tym celu odpowiednie zalecenia, których należy się sztywno trzymać.
Podstawową kwestia jest to, że kolano należy maksymalnie odciążać. Z tego powodu nie ma mowy o samodzielnym chodzeniu i opieraniu ciężaru ciała na nodze, której dotyczył zabieg. W celu poruszania się należy używać wyłącznie kul. Zapobiegnie to między innymi rozerwaniu szwów. Jeśli chodzi o rehabilitację kolana, to można rozpocząć ją średnio 12 do 24 godzin po zabiegu i oczywiście może być prowadzona wyłącznie przez kompetentnego i doświadczonego fizjoterapeutę.
Czas trwania rehabilitacji to z reguły około dwóch tygodni, a w trudniejszych przypadkach szacuje się nawet do trzech miesięcy. Jest to zależne od indywidualnych potrzeb i czynności wykonanych podczas zabiegu. Odpowiednio dobrane ćwiczenia wykonuje się regularnie, co najmniej dwukrotnie w ciągu tygodnia. Nie można zwlekać z rozpoczęciem ćwiczeń, gdyż pierwszy miesiąc w rehabilitacji kolan jest kluczowy, aby pod okiem fizjoterapeuty móc odbudować staw kolanowy.
Rehabilitacja polega na wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń w zaleconej kolejności. Zazwyczaj wygląda to tak, że na początku wzmacniane są mięśnie łydek oraz mięsień czworogłowy. Ćwiczenia wykonywane są w pozycji leżącej i polegają na unoszeniu kończyn. Dzięki wzmocnieniu tych mięśni będzie na późniejszym etapie możliwa amortyzacja i wsparcie stawu kolanowego. To pozwoli na pozytywne przejście wszystkich zabiegów rehabilitacyjnych i pełny powrót do zdrowia,
Bardzo ważna jest współpraca z fizjoterapeutą, który na podstawie zaleceń lekarza dobiera odpowiednie dla danego przypadku zestawy ćwiczeń. Pacjent powinien wykazywać się motywacją, pozytywnym nastawieniem i przede wszystkim wytrwałością. Tylko takie podejście i regularność pozwolą na powrót do sprawności.
